သမိုင္းထဲက လူတစ္ေယာက္အေၾကာင္း သို႔မဟုတ္ … ( ေနာက္ဆံုးပိုင္း)

အမွန္ေတာ့ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ခမာနီတပ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္မွ တရား၀င္ ႏႈတ္ထြက္ေၾကာင္းကို ပိုေပါ့ကိုယ္တိုင္ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း သူဟာ ခမာနီေတြအေပၚ ၾသဇာရွိၿပီး အေရးပါတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူေနရာမွာ ဆက္လက္တည္ရွိေနခဲ့တာပါဘဲ။

ၾသဇာႀကီးလြန္းလွတဲ့ အာဏာရွင္ႀကီးရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔ရက္မ်ား ဆိုက္ေရာက္မလာခင္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ Brother No. 3 ရဲ႕ စြန္႔ခြာ လက္နက္ခ်မႈဟာ က်ဆံုးခန္း စတင္ခ်ိန္ျဖစ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ပိုေပါ့ဟာ အသက္ ၇၁ ႏွစ္ရွိေနပါၿပီ။

 (ပိုေပါ့ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္အရြယ္)

လက္နက္ခ်ၿပီးတဲ႔ ေနာက္မွာေတာ့ Brother No. 3 ဟာ ခမာနီေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ လူမဆန္စြာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္လွတဲ့ မ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရဲ႕ေနာက္ကြယ္က အဓိက ႀကိဳးကိုင္ ခ်ယ္လွယ္ခဲ့သူ တရားခံအစစ္ဟာ ပိုေပါ့ျဖစ္ေၾကာင္းကို ကမာၻသိ ထုတ္ေဖၚအစစ္ခံပါေတာ့တယ္။

အဲဒီေနာက္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ သူနဲ႔ အႏွစ္ ၄၀ ေလာက္ လက္တြဲေပါင္းေဖၚလာခဲ့တဲ့ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ ခမာနီတပ္ဖြဲ႔ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဆုန္ဆန္ဟာ ကေမာၻဒီးယား အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေတာ့မယ္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆလာခဲ့တဲ့ အတြက္ သုတ္သင္ပစ္ရန္ ပိုေပါ့က အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆုန္ဆန္ တစ္ဦးတည္းကိုသာမဟုတ္ဘဲ သူ႔ရဲ႕ မိသားစု အားလံုးပါ ပိုေပါ့ရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔ အသတ္ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။

အဲဒီအျဖစ္အပ်က္ရဲ႕ေနာက္မွာေတာ့ ပိုေပါ့ဟာ ခမာနီတပ္ဖြဲ႔ရဲ႕ စစ္ဗ်ဴဟာမွဴးျဖစ္သူ တာေမာ့ (Brother No. 5) ရဲ႕ ဖမ္းဆီးျခင္းကိုခံရၿပီး အက်ဥ္းစံဘဝ ေရာက္ခဲ့ရပါေတာ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ ဇူလိုင္ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ လူထုတရားစီရင္ေရးအဖြဲ႔ (People’s Tribunal) ကေန ဆုန္ဆန္ကို သတ္မႈနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ တစ္သက္ အက်ဥ္းက်ခံရန္ စီရင္ခ်က္ခ်ျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒါဟာ ပိုေပါ့ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔ရက္မ်ား စတင္ခဲ့ခ်ိန္ပါဘဲ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ပိုေပါ့ဟာ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္လို႔ က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕တဲ့ၿပီး မီးဇာကုန္ ဆီခမ္းတဲ့အခ်ိန္ေရာက္ေနပါၿပီ။

ဒါေပမဲ့လည္း မိုက္လံုးႀကီးတဲ့သူဟာ ေသတဲ့အထိ မိုက္လံုးႀကီးတတ္ၾကတယ္ ဆိုတာ ဟုတ္မ်ား ဟုတ္မလား မသိပါဘူး။ ပိုေပါ့ဟာ သူေသသြားတဲ့အခ်ိန္ထိ သူ႔အျပစ္ေတြကို ၀န္မခံသြားခဲ့တဲ့အျပင္ သူ႔လုပ္ရပ္ေတြအားလံုးဟာ မွန္ကန္တယ္လို႔ ယံုၾကည္သြားခဲ့သူပါ။ သူ႔ႏိုင္ငံနဲ႔ လူထုအတြက္ သူဟာလုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာကို လုပ္ခဲ့တာပါလို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအေျခအေနမွာ ဒါမ်ိဳးကို လုပ္ကိုလုပ္ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔လုပ္ရပ္ေတြဟာ အမွန္ေတြပါဘဲလို႔ အခိုင္အမာကို ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

 (Pol Pot was sentenced here)

 (ဒါက ကိုက္အနည္းငယ္အကြာမွာရွိတဲ့ ထိုင္း နယ္စပ္ပါ။)

 အဲဒီလိုလူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔ရက္မ်ားနဲ႔ ေနာက္ဆံုးခရီးကေတာ့ တကယ့္ကို မလွပခဲ့တာပါ။ ပိုေပါ့ဟာ သူ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႔ရက္မ်ားကို ထိုင္းနယ္စပ္နဲ႔ သိပ္မေဝးလွတဲ့ ေတာေခါင္ေခါင္က တဲသာသာ အိမ္စုတ္ကေလးရဲ႕ အခန္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ အက်ဥ္းက်ခံရင္း ျဖတ္သန္းခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကေမာၻဒီးယား အစိုးရ ဘက္ကလည္း ပိုေပါ့ကိုဖမ္းဆီးၿပီး ႏိုင္ငံတကာတရားရံုးကိုတင္ဖို႔ စီစဥ္ေနၾကပါၿပီ။ သူ႔ကိုဖမ္းဆီးထားတဲ့ တာေမာ့(Brother No. 5) ကလဲ တရားရံုးတင္ဖို႔အတြက္ ပိုေပါ့ကို အစိုးရထံလႊဲေျပာင္းေပးဖို႔္ ဆႏၵရွိေနခဲ့ပါတယ္။ ပိုေပါ့ဟာ အဲဒီသတင္း ေရဒီယိုကထုတ္လႊင့္တာကို နားဆင္ၿပီးေနာက္ နာရီအနည္းငယ္အၾကာ 15 April 1998 ဗုဒၶဟူးေန႔ ညေနပိုင္း (အသက္ ၇၃ ႏွစ္အရြယ္)မွာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့ပါတယ္။

သူကြယ္လြန္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႔အနားမွာ ဘယ္သူမွရွိမေနခဲ့ပါဘူး။ ကြယ္လြန္သြားၿပီးတဲ့အခ်ိန္က်မွသာ ဇနီးျဖစ္သူက စတင္ေတြ႔ရွိခဲ့တာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္လိုကြယ္လြန္သြားခဲ့မွန္းကို မည္သူမွမသိရွိခဲ့ရပါဘူး။ ႏွလံုးခုန္ရပ္ၿပီး ကြယ္လြန္ခဲ့ရေၾကာင္း ေျပာေပမဲ့ အသတ္ခံရတယ္လို႔လဲ သံသယရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္သူမွမသိႏိုင္ၾကေတာ့ပါဘူး။

(ပိုေပါ့ ကြယ္လြန္ေၾကာင္း ကမာၻကို ဒီဓါတ္ပံုနဲ႔ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။)

 ၾကားဖူးတဲ့ ဆိုရိုးတစ္ခုက “He who kills a man is a murderer but kills millions of people is a great person.” လို႔ေျပာပါတယ္။ အဲဒီ Great Person ႀကီးရဲ႕ ေနာက္ဆံုးခရီးလမ္းကေတာ့ တရားက်ဖြယ္ သံေဝဂယူဖြယ္ ေကာင္းလြန္းလွပါတယ္။ ေတာေခါင္ေခါင္ နယ္စပ္နားက ရြာငယ္ဇနပုဒ္မွာ သရဏဂံုတင္ဖို႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမရွိသလို အသုဘအခမ္းအနားလဲ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။

အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ အိမ္စုတ္ကေလးထဲမွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ရာ တိတ္တဆိတ္ ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး သံုးရက္အၾကာမွာ ရုပ္အေလာင္းကို တာလပတ္စတစ္ခုနဲ႔ပတ္ကာ ရရာ ပ်ဥ္တိုပ်ဥ္စမ်ားနဲ႔  ျဖစ္သလို လုပ္ထားရတဲ့ ေခါင္းတစ္ခုထဲထည့္လို႔ ေစာင္စုတ္ေလးတစ္ထည္ကို ေခါင္းတလားေပၚလႊမ္းၿပီး မီးရိႈ႕သၿဂႋဳဟ္ခဲ့ရပါတယ္။

မီးသၿဂႋဳဟ္ရန္ထင္းကေတာ့ အနီးအနားက ကားတာယာေဟာင္းမ်ားနဲ႔ အိမ္စုတ္ကေလးမွာ သူေနာက္ဆံုးပိုင္ဆိုင္ခဲ့တဲ့ ပရိေဘာဂ အေဟာင္းမ်ားကို စုပံုလို႔ ျဖစ္သလိုသၿဂႋဳဟ္ခဲ့ရတာပါ။ အားလံုးျပာက်သြားၿပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ အဲဒီေနရာမွာဘဲ ျပာမ်ားကိုစုပံုၿပီးေျမပံုသဖြယ္ ျပဳလုပ္ကာ သစ္သားတိုင္မ်ားစိုက္၍ သြပ္ျပားအေဟာင္းအနည္းငယ္ကို အမိုးလုပ္ၿပီး သူ႔အတြက္ ေနာက္ဆံုးလဲေလ်ာင္းရာေနရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။

 (အမိႈက္မီးရိႈ႕သလို ဒီလိုမ်ိဳး သၿဂႋဳဟ္ခဲ့ရပါတယ္။ အေပၚက ႀကိမ္ကုလားထုိင္ကေတာ့ ပိုေပါ့ သတင္းေထာက္မ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတိုင္းမွာ ထိုင္ေနက် ကုလားထိုင္ ျဖစ္ေၾကာင္းသိရပါတယ္။)

 (ပိုေပါ့ကို သၿဂႋဳဟ္စဥ္ကေတြ႔ရတဲ့ ဇနီးနဲ႔ ၁၄ႏွစ္အရြယ္ သမီးပါ။)

 (ေနာက္ဆံုး လဲေလ်ာင္းရာ)

အၿမဲတမ္း ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ။

(ထိုင္း border ပံုနဲ႔ စီရင္ခ်က္ ခ်တဲ့ေနရာကိုျပတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ပံု ၂ ပံုက ကိုယ္တိုင္ရိုက္တာပါ။ က်န္တဲ့ပံုမ်ားကေတာ့ အင္တာနက္က ယူပါတယ္။)